Tayland, Güneydoğu Asya’nın en gelişmiş sağlık sistemlerinden birine sahip ülkelerden biridir. Gerek yerel halk gerekse uluslararası hastalar için gelişmiş sağlık altyapısı ve düşük maliyetli tedavi olanaklarıyla öne çıkar. 2025 yılı itibarıyla Tayland ilaç pazarı yaklaşık 2,1 milyar ABD doları büyüklüğe ulaşmış olup, yıllık %4,4’lük büyüme oranıyla 2029’a kadar 2,5 milyar doları aşması beklenmektedir. Bu büyüme, yaşlanan nüfus, kronik hastalıkların artışı ve tıbbi turizmin etkisiyle desteklenmektedir.
Tayland ilaç fiyatları, dünya ortalamasına kıyasla %90’a varan oranlarda daha düşük seyretmektedir. Bu durum, ülkeyi “ilaç turizmi” açısından cazip bir merkez haline getirmekte ve hem yerel tüketiciler hem de yabancı hastalar için önemli bir maliyet avantajı sunmaktadır. Bu makalede, Tayland’daki ilaç fiyatlandırma politikaları, erişilebilirlik durumu ve güncel ilaç fiyatı örnekleri ele alınmaktadır.
Aşağıdaki tablo, 2025 yılı itibarıyla Tayland’da yaygın kullanılan bazı ilaçların ortalama perakende fiyatlarını göstermektedir. Fiyatlar Tayland Bahtı (THB) cinsindendir. (1 USD ≈ 34 THB)
İlaç Adı (Jenerik/Marka) | Kullanım Alanı | Tayland Fiyatı (THB) | Küresel Medyan Fiyat (USD) | Fark / Tasarruf (%) |
---|---|---|---|---|
Atorvastatin (Lipitor) | Yüksek kolesterol | 5–10 (tablet) | 1–2 (tablet) | Yaklaşık %90 daha ucuz |
Lisinopril (Zestril) | Yüksek tansiyon | 3–5 (tablet) | 0.5–1 (tablet) | %60 daha ucuz |
Azithromycin (Zithromax) | Bakteriyel enfeksiyonlar | 10–15 (tablet) | 0.5 (tablet) | %35 daha ucuz |
Alprazolam (Xanax) | Anksiyete | 2–3 (1 mg tablet) | 0.1 (1 mg tablet) | %75 daha ucuz |
Tenofovir (Viread) | HIV / Hepatit B | 25–30 (245 mg doz) | 5–6 (245 mg doz) | %80 daha ucuz |
Insulin Glargine (Lantus) | Diyabet | 400–500 (doz) | 13 (doz) | %70 daha ucuz |
Elomet (Kortikosteroid merhem) | Cilt alerjileri | 100–120 (tüp) | 5–7 (tüp) | %80 daha ucuz |
Aerius (Antihistaminik) | Alerji | 50–60 (tablet) | 1–2 (tablet) | %70 daha ucuz |
Bu veriler, Tayland ilaç fiyatlarının dünya genelindeki ortalamalara göre oldukça uygun olduğunu ortaya koymaktadır. Özellikle jenerik ilaç üretimi, hem kamu hem özel sektörde ilaç maliyetlerinin düşmesinde kritik rol oynamaktadır.
İlaç Adı (Jenerik/Marka) | Kullanım Alanı | Türkiye Fiyatı (TRY) | Tayland Fiyatı (THB) | Küresel Medyan (USD) | Türkiye-Tayland Farkı (%) | Notlar |
---|---|---|---|---|---|---|
Atorvastatin (Lipitor) | Yüksek kolesterol | 20-40 (tablet) | 5-10 (tablet) | 1-2 (tablet) | Tayland %75 daha ucuz | TR: SGK %50 indirim; TH: %2 küresel tasarruf. |
Lisinopril (Zestril) | Yüksek tansiyon | 10-15 (tablet) | 3-5 (tablet) | 0.5-1 (tablet) | Tayland %67 daha ucuz | TR: Jenerik baskın; TH: NLEM kapsar. |
Azithromycin (Zithromax) | Bakteriyel enfeksiyonlar | 30-50 (tablet) | 10-15 (tablet) | 0.5 (tablet) | Tayland %70 daha ucuz | TR: Enfeksiyon ilaçlarında stok sorunu. |
Alprazolam (Xanax) | Anksiyete | 5-10 (1mg tablet) | 2-3 (1mg tablet) | 0.1 (1mg tablet) | Tayland %40 daha ucuz | TH: %77 küresel tasarruf. |
Tenofovir (Viread) | HIV/Hepatit B | 100-150 (245mg doz) | 25-30 (245mg doz) | 5-6 (245mg doz) | Tayland %75 daha ucuz | TH: Zorunlu lisansla ucuz; TR: İthal pahalı. |
Insulin Glargine (Lantus) | Diyabet | 300-500 (dоз) | 400-500 (dоз) | 13 (dоз) | Benzer (%0 fark) | Her ikisi de %70-80 küresel tasarruf. |
Elomet (Kortikosteroid merhem) | Cilt alerjileri | 50-80 (tüp) | 100-120 (tüp) | 5-7 (tüp) | Türkiye %40 daha ucuz | TH: Hastane eczanelerinde pahalı. |
Aerius (Antihistaminik) | Alerji | 40-60 (tablet) | 50-60 (tablet) | 1-2 (tablet) | Benzer (%10 fark) | TH: %70 küresel tasarruf. |
Türkiye ve Tayland, gelişmekte olan ekonomiler olarak sağlık sistemlerinde ilaç erişilebilirliğini artırmak amacıyla sıkı fiyatlandırma politikaları uygulamaktadır. 2025 itibarıyla Türkiye’nin ilaç pazarı, yüksek enflasyon ve döviz kuru dalgalanmaları nedeniyle zorlanırken, Tayland’ın pazarı jenerik üretim ve Ulusal Temel İlaçlar Listesi (NLEM) ile istikrarlı bir büyüme gösterir. Statista verilerine göre, Tayland’ın ilaç pazarı 2025’te 2,113 milyon USD hacme ulaşırken, Türkiye’nin ortalama kutu başına ilaç fiyatı 2023’te 134 TRY (yaklaşık 4 USD) seviyesinde olup, 2025 projeksiyonlarında enflasyon etkisiyle %20-30 artması beklenmektedir. Küresel karşılaştırmalarda, her iki ülke de ABD fiyatlarının %70-90 altında konumlanır; ancak Tayland genel olarak %92,9 daha düşük medyan fiyatlarla öne çıkar. Bu makalede, fiyatlandırma politikalarını, erişilebilirliği ve somut örnekleri karşılaştıracağız. Veriler, 2025 raporlarına dayanmaktadır.
Tayland ilaç fiyatları, ülkenin Gıda ve İlaç Dairesi tarafından denetlenmektedir. İlaç fiyatlandırmasında temel yasal dayanak, 1967 tarihli Drug Act ve 2008 tarihli Medical Device Act’tir. Fiyatlar, özellikle Ulusal Temel İlaçlar Listesi (NLEM) kapsamında sıkı biçimde kontrol edilir. Bu liste, kamu hastanelerinde kullanılan temel ilaçların fiyatlarının belirlenmesinde referans olarak kabul edilir.
Kamu Sektörü:
Kamu hastanelerinde ilaçlar, referans fiyat sistemine göre tedarik edilir. Elektronik ihale sistemi (e-bidding), kamu alımlarında fiyatları ortalama %15–20 oranında düşürmüştür. 2025 yılı itibarıyla yerli ilaç üretimi, fiyat kontrolü ve kamu bütçesini desteklemek amacıyla teşvik edilmektedir.
Özel Sektör:
Özel hastaneler ve eczanelerde fiyatlar daha serbesttir. Ancak Thai FDA, özellikle yüksek fiyatlı ithal ilaçlarda üretim maliyetlerinin beyan edilmesini zorunlu kılar. Bu sayede “makul fiyatlandırma” ilkesi gözetilir. Yüksek maliyetli ilaçlarda Sağlık Teknolojisi Değerlendirmesi (HTA) esas alınarak fiyat müzakereleri yapılır.
Genel olarak Tayland ilaç fiyatları, ABD gibi gelişmiş ülkelere kıyasla %2.000’e varan oranlarda daha ucuzdur. Hindistan ve Rusya gibi pazarlarda görülen fiyat seviyelerine benzer bir tablo mevcuttur. Ancak tek kaynaklı (single-source) bazı ilaçlarda fiyatların hâlâ yüksek olması erişim açısından zaman zaman zorluk yaratmaktadır.
Tayland’ın Evrensel Sağlık Kapsamı (UHC) programı, nüfusun yaklaşık %99’unu kapsayarak ilaç erişimini oldukça genişletmiştir. 2021’de jenerik ilaçların toplam pazar değeri 94 milyar Tayland Bahtı (yaklaşık 2,7 milyar ABD doları) seviyesindeydi. 2025 itibarıyla bu değerin %6–7 oranında büyümesi beklenmektedir.
Yerli üretici firmalar (örneğin Siam Pharmaceutical ve Biopharm Chemicals gibi) jenerik ilaç üretimiyle maliyetleri düşük tutmaktadır. İthal ilaçlarda ise zorunlu lisanslama sistemi kullanılarak fiyatların makul düzeyde kalması sağlanmaktadır.
Yüksek maliyetli ilaçlar, özellikle kanser tedavilerinde, risk paylaşımına dayalı modellerle hastalara sunulmaktadır. Bu sistemin 2025 yılı itibarıyla daha geniş kapsamda uygulanması planlanmaktadır. Tıbbi turizm açısından Bangkok ve Pattaya gibi bölgelerdeki özel hastaneler, uluslararası hastalara ilaçları ortalama %40–50 indirimle sunmaktadır.
Sahte ilaç oranı ülke genelinde %5–10 arasında değişmekte olup, resmi denetimlerle bu oran her yıl azalmaktadır.
Sonuç
2025 itibarıyla Tayland ilaç fiyatları, etkili devlet denetimi, jenerik üretim teşvikleri ve güçlü sağlık altyapısı sayesinde küresel standartlara göre oldukça uygundur. Kamu sektöründe uygulanan e-bütçe sistemi ve NLEM listesi, ilaç erişimini artırırken; özel sektördeki fiyat serbestliği tıbbi turizmi desteklemektedir.
Bununla birlikte, yenilikçi ve yüksek maliyetli ilaçlara erişimde bazı zorluklar devam etmektedir. Bu nedenle Sağlık Teknolojisi Değerlendirmesi (HTA) tabanlı müzakerelerin ve zorunlu lisans uygulamalarının kapsamının genişletilmesi önerilmektedir.
Gelecekte, dijital sağlık teknolojilerinin entegrasyonu ve yaşlanan nüfusun artan ilaç talebiyle Tayland ilaç pazarı büyümeye devam edecektir. Resmî eczaneler ve hastaneler üzerinden ilaç temini, hem güvenlik hem de fiyat açısından en doğru yaklaşım olmaya devam edecektir. Türkiye’de Tranko Buskas fiyatları da dikkat çekmektedir.
Veri analizi ile raporlama süreçlerinde yenilikçi yaklaşımlar benimseyerek sürdürülebilir iş modelleri oluşturuyorum. Bilişim sektöründeki gelişmeleri ve pazarlama stratejilerindeki yenilikleri yakından takip ediyorum. Bilgi ve deneyimlerimi paylaşmaktan keyif alıyor, blog yazılarıyla sektöre katkıda bulunuyorum.